Header image
free download programs
 
 
 
МОДЕМЛАР

Бир – биридан узокда жойлашган абонентлар орасида ахборот алмашиш тизимида, маълумотларни узатишни амалга оширувчи техник воситалар катта ахамиятга эгадир. Маълумотларни узатиш хизмати, фойдаланувчиларга хужжатли ахборот билан алмашиш имкониятини беради, узокда жойлашган фойдаланувчиларни маълумотлар банки ва базаларига кириш имконият билан таъминлайди, электрон почтадан фойдаланиш имкониятини беради.
Компьютерга   эга фойдаланувчиларга шу хизматлардан фойдаланиш имкониятини берувчи курилма модемдир. Замонавий модемлар модулястия/ демодулястия функстияларини, хатолардан сакланиш функстияларини бажарадилар, старт-стоп синхрон узгартирувчи, такт ва стикллар буйича синхронизастияловчи, бирлик элементларни руйхатдан утказиш, маълумотларни чикиш функстияларини бажаради. Юкоридигилар билан бир вактда модемлар ракамли ёзиш, товуш чикариш, шартли кунгирокларни таниб олиш (ажратиш), чакираётган абонент ракамини аниклаш, масофадан конфигурастиялаш, рухсат этилмаган киришдан химоялаш, узатиш шароитларига адаптастиялаш ва х.к. ларни таъминлайди.
      Модем. Модем модулятсия, демодулятсия сузларидан олинган булиб, узлуксиз сигналларни ракамли (модулятсия) ва ракамли маълумотларни узлуксиз (демодулятсия) сигналга алмаштириб берадиган курилмадир. Унинг асосий вазифаси компютерлараро алокани
урнатишдир. У узининг коммуникатсион программаларига эга булиб, бу программалар ёрдамида узок масофаларга маълумотларни узатиши ва кабул килиши мумкин. Модем ички ва ташки булиши мумкин. Хозирда куп компютерлар модем билан бирга сотилмокда.Компютер телефон тармоги оркали ахборот алмашиш максадида ишлатилаётганда, телефон тармогидан олинган сигнални кабул кила олувчи ва уни ракамли ахборотга айлантирувчи курилма лозим булади. Курилманинг киришида ахборот
модулятсия килинади, чикишда эса аксинча, демодулятсияга учрайди, шундан модем номи келиб чиккан. Модемнинг асосий вазифаси компютердан келган сигнални телефон тармоги иш частотаси диапозонига мос частотадаги электр сигналига айлантиришдан иборат. Бу тармогнинг акустик каналини модем куйи ва юкори частота йулакларига ажратади. Куйи частотали йулак маълумотларни узатишда ишлатилади, юкори йулакли частоталар эса кабул килиш учун кулланилади.
Модемнинг, юкорида айтганимиздек, икки тури мавжуд: ички ва ташки модем.
      Ички модем плата куринишида компютер ичига махсус жойга урнатилади.
      Ташки модем еса, хам факс хам модем ролини уйнайди ва алохида курилма сифатида компютерга уланади.
      Модемнинг бажарадиган асосий иши, ракамли сигналлар куринишидаги маълумотларни кераклича тезлик ва аниклик билан узатишдан иборатдир. Бу масаланинг ечими, узатиш ва модулястиянинг хар-хил усулардан фойдаланган холда топиш мумкин. Усуллардан керакли бир катор омиллар билан аникланадики, улардан энг мухими – алока каналининг тури, шовкинлар тавсилотлари ва узатиш тезлигидир.
Модемлар ахборот манбасидан, алока каналининг параметрларига эга булган ва берилган тузилишга эга булган сигналларни мувофиклаштириш учун хизмат килади.
      Мувофиклаштиришнинг куйидаги масалалари мавжуд:

  1. маълумотга эга сигнал спектрини каналнинг утказиш полосаси билан мувофиклаштириш;
  2. маълумотга эга сигнал даражасини алока канали билан мувофиклаштириш;
  3. маълумотни киритиш-чикариш тезлигини мувофиклаштириш.

Модемларни туркумланиши.

      Модемларни шартли равишда туркумлаш имкониятини берувчи бир катор белгилар мавжуд:

  1. кулланиш сохаси.
  2. Функстионал тайинланиши.
  3. Фойдаланиладиган канал тури.
  4. Тузилиши буйича бажарилиши.
  5. Модулястия протоколларини, хатоларни тузатиш ва маълумотларни сикиш имкониятини куллаб кувватлаш.

      Тадбик этиш сохаси буйича модемлар бир катор гурухларга булинади:

  1. коммутастияланувчи телефон каналлари учун;
  2. ажратилган (арендага берилган) телефон каналлари учун;
  3. жисмонан уловчи линиялар учун;
  4. куйи даражадаги модемлар (чизикли драйверлар) ёки киска масофалар учун модемлар (Short Range mode);
  5. асосий полоса модемлари;
  6. узатишнинг ракамли тизимлари учун (CSU/DSU);
  7. уяли алока тизимлари учун;
  8. пакетли радиотармоклар учун;
  9. локал радиотармоклар учун.

      Узатиш усули буйича синхрон ва асинхронликка булинади.
Модем компьютер билан асинхрон холатда, ва масофадаги модем билан синхрон холатда ишлаши мумкин ва аксинча.
Бу холатда, одатда модем синхрон-асинхрон дейилади, ёки синхрон-асинхрон холатда ишлайди дейилади.
Модемлар тузилиши буйича куйидагича ажратилади:

  1. Ташки модем.
  2. Ички модем.
  3. Портатив модем.
  4. Гурухли модем.

Ташки модемлар – компьютер ёки бошка терминларга уланадиган автоном курилмадан иборатдир.
Ички модем  - компьютернинг тегишли жойига уланадиган кенгайтириш платасидан иборат.
Портатив модем – Notebook туркумига мансуб компьютерлар билан куролланган мобил фойдаланувчилар учун мулжалланган. Улар кичик улчамли булиб киммат бахоси билан ажралиб туради,  уларнинг функстионал имкониятлари тулик функстияли модем имкониятидан колишмайди.
Гурухли модемлари – умумий шассида модемлар ПУЛ ига бирлаштирилган, умумий озиклантириш блокига, бошкариш ва акслантиришнинг умумий курилмасига эга булган алохида олинган моделлар бирлигига айтилади.
Протоколларни куллаб-кувватлаши буйича модемлар, уларга киритилган протоколларига мувофик равишда туркумланади:

  1. Халкаро.
  2. Фирманики.

      Халкаро даражадаги протоколлар ITU-T бошчилигида ишлаб чикилади ва тавсия сифатида кабул килинади. ITU-T нинг барча тавсиялари V-серияга тааллуклидир.
Фирма протоколлари комиссиялар билан – модем ишлаб чикарувчилар томонидан, ракобат курашда сотиш максадида ишлаб чикилади.
Функстионал нуктаи назардан модем протоколлари куйидаги гурухларга булиниши мумкин:

  1. Модемни, алока канали билан узаро богланиш меъёрларини аникловчи протоколлар (V2, V25);
  2. модем билан маълумотлар охирги курилмаси (ООД) узаро муносабатларининг алгоритмлари ва богланиш коидаларини белгиловчи протокол V10, V11, V24, V25, V25bis, V28;
  3. коммутастияланувчи ва ажратилган ТЧ каналлар учун мулжалланган модемларнинг асосий тавсилотларини аникловчи модулястия протоколлари. Буларга V37, V22, V32,V34, HST, ZуХ ва бошка турдаги протоколлар киради;
  4. хатолардан мухофаза килиш протоколлариV41, V42, МКР1, МНР4;
  5. узатилаётган маълумотларни сикиш протоколлари МКР5, ММР7, V42B15;
  6. алока каналларининг параметрларини улчайдиган ва улардан фойдаланувчи модемларни диагностика килиш жараёнини аникловчи протоколлар V51, V52, V53, V54, V56;
  7. тургунланиш боскичида алока параметрларини мувофиклаштириш протоколи V8. Протоколлар номидаги «bis» ва «ter» кушимчалар, мавжуд булган протоколларнинг 2 чи ва 3 чи модификастияси эканлигини билдиради

Модем, DTE-DCE интерфейси ва канал портларининг адаптерларидан, универсал (PU), сигнал (DSP), ва модем простессорлари, доимий саклаш курилмаси (ПЗУ, ROM), доимий энергияга боглик булган кайта дастурланадиган (ППЗУ), тезкор (оператив ОЗУ, RAM) хотира курилмаси ва модем холатини текшириб маълум киладиган индикатор схемасидан иборат.
DTE-DCE интерфейс порти DТЕ билан узаро богланишини таъминлайди.Модем ички турда бажарилишида DTE-DCE интерфейслари урнига компьютернинг ички шина интерфейси 18А ишлатилади.
Каналли интерфейс порти, фойдаланаётган канални электрик параметрлар билан мувофиклаштирилишини таъминлайди. Бунда канал аналогли ёки ракамли булиши мумкин.
Модемни бошкариш микродастурларини саклаш доимий хотира курилмаси (ПЗУ) зиммасида. Тезкор хотира курилмаси (ОЗУ, RAM)  маълумотларни вактинча саклаш учун ишлатилади, оралик хисобларни универсал ва ракамли сигнал простессор билан бажаради.
Сигнал простессори, модулястия протоколларининг асосий вазифаларини бажаради, яъни йигиб олувчи код билан кодлаштириш, нисбий кодлаш ва х.к. Махсус модем простессори модулястия-демодулястия жараёнини амалга оширади.

 

Замонавий модем ?урилмасининг структуравий схемаси
Подпись: DTE-DCE интерфейс портиПодпись: DTE гаПодпись: Итерфейс калитининг портиПодпись: Алока каналлари 


      Модемларнинг халкаро стандартлари:  Энг куп таркалган модем биринчи
модемларни ишлаб чикарган фирма номи - ХАЙЕС деб номланган мослаштирилган модемлардир. Бундай модемлар Хаес Смарт модем билан мослаша олувчи АТ буйрукларни ишлатади (инглизча Аттентион диккат сузидан). Барча Хаес -мослашган модемлар учун стандарт булган буйруклардан ташкари, Хар бир ишлаб чикарувчи фойдаланувчига кенг спектрдаги спетсифик буйрукларни таклиф этади ва бу буйруклар уша фирма модемларидагина кучга эга булади (масалан, УС Роботиcс, Роcкwелл, ЗЙХЕЛ ва х.к.). Буйруклар модем ва телефон тармоги оркали узатиладиган ахборотнинг кайсидир бир стандартига хос булиши керак. 2400 бод (бод маълумотларни узатиш тезлигини белгилайди ва 1 бод к1 бит/сек.) тезлик учун мос булган стандартдаги модемлар ахборотлари эркин алмаша олишлари мумкин.
ЗЙХЕЛ фирмасининг модемлари хам кенг кулланила бошлади. Улар ЗЙХЕЛ нинг маълумотларини узатиш имконини берувчи махсус ЗЙХ протоколига эга. Уларнинг кенг кулланилиши маъ лумотларини узатиш имконини берувчи махсус ЗЙХ протоколига эга. Уларнинг кенг кулланилиши 90-йиллар харидорларининг бошка турдаги модемларини харид килиш имконлари йуклигидан келиб чикади. Уларнинг асосий камчилиги-юкори нарх, харидорни чучитади.
Бирок, шунга карамай, банк структураси ва давлат идоралари, одатга кура, шу фирма модемларидан фойдаланадилар. Телебит фирмасининг Траиблазер нусхаси ва машхур протокол ПЕП (Паcкет Эусембле Протосол) Хам кенг таркалган.



 

 
 
     
Hosted by uCoz